Obywatel Ukrainy w statusie „ochrony tymczasowej”  zatrudniony wg uproszczonych warunków – i co dalej?

W świetle obecnych wydarzeń, które mają miejsce za wschodnią granicą, prawodawca polski wprowadził szereg przepisów, które mają na celu udzielenie pomocy obywatelom Ukrainy. Wiele osób uciekając przed wojną chce podjąć pracę na terytorium Polski, co dzięki ustawie z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym zostało znacznie uproszczone. Jednakże przepisy ustawy umożliwiają zatrudnienie w statusie “ochrony tymczasowej” jedynie do dnia 24 sierpnia 2023 r., później zaś aby pracować legalnie na terenie Polski obcokrajowiec musi otrzymać dokument uprawniający go do podjęcia zatrudnienia.

Obywatel Ukrainy będzie mógł podjąć zatrudnienie, jeżeli:

1. posiada status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej,
2. udzielono mu ochrony uzupełniającej w Rzeczypospolitej Polskiej,
3. posiada zezwolenie na pobyt stały,
4. posiada zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE w Polsce,
5. posiada zezwolenie na pobyt ze względów humanitarnych
6. posiada zgodę na pobyt tolerowany w Polsce,
7. posiada zezwolenie na pobyt czasowy
8. posiada zezwolenie na pracę
9. posiada jednolite zezwolenia na pobyt czasowy i pracę
10.  posiada Kartę Polaka

Dodatkowo, obywatel Ukrainy będzie musiał posiadać zezwolenie na pracę, jeżeli zamierza:

1. wykonywać pracę na terytorium Polski na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej u pracodawcy posiadającego siedzibę w Polsce,
2. pełnić funkcję w zarządzie osoby prawnej wpisanej do KRS lub prowadzić sprawy spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej jako komplementariusz, albo w związku  udzieleniem prokury będzie przebywał na terytorium Polski przez okres przekraczający 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy,
3. wykonywać pracę u pracodawcy zagranicznego i będzie delegowany na terytorium Polski na okres przekraczający 30 dni w roku kalendarzowym do oddziału lub zakładu podmiotu zagranicznego
4. wykonywać pracę u pracodawcy zagranicznego nieposiadającego oddziału lub zakładu w Polsce, do realizacji usługi na terytorium Polski o charakterze tymczasowym i okazjonalnym.

Zezwolenie na pracę jest wydawane dla określonego cudzoziemca do pracy u określonego pracodawcy. W zezwoleniu wskazane jest stanowisko lub rodzaj pracy wykonywanej przez cudzoziemca, najniższe miesięczne wynagrodzenie cudzoziemca na danym stanowisku, wymiar czasu pracy albo liczbę godzin pracy w tygodniu lub miesiącu, rodzaj umowy będącej podstawą wykonywania pracy oraz okres ważności zezwolenia. W przypadku chęci zmiany pracodawcy, cudzoziemiec jest obowiązany ubiegać się o wydanie nowego zezwolenia na pracę. 

W związku z powyższym, przed nadejściem dnia 24 sierpnia 2023 r. obywatel Ukrainy, który chce w dalszym ciągu podejmować zatrudnienie na terytorium Polski, musi złożyć dokumenty o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy lub/i o udzielenie zezwolenia na pracę, jeśli nie spełnia innych przesłanek legalnego pobytu w Polsce. Możliwe jest również ubieganie się o jednolite zezwolenie na pobyt czasowy oraz pracę.

Zezwolenia na pobyt czasowy i pracę udziela się, gdy celem pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest wykonywanie pracy oraz spełnione są łącznie następujące warunki:

1. cudzoziemiec posiada ubezpieczenie zdrowotne lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. pracodawca nie ma możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na lokalnym rynku pracy;
3. wynagrodzenie, które jest wskazane przez pracodawcę nie jest niższe niż wynagrodzenie pracowników wykonujących w tym samym wymiarze czasu pracy pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym stanowisku;
4. wysokość miesięcznego wynagrodzenia, o którym mowa powyżej, nie jest niższa niż wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę niezależnie od wymiaru czasu pracy i rodzaju stosunku prawnego stanowiącego podstawę wykonywania pracy przez cudzoziemca.

Zezwolenia na pobyt czasowy i pracę udziela się także wówczas, gdy celem pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest wykonywanie pracy w zawodzie pożądanym dla polskiej gospodarki, zaś cudzoziemiec posiada kwalifikacje zawodowe wymagane do wykonywania pracy w tym zawodzie i spełnione są łącznie warunki, o których mowa powyżej.